ధాన్యం ఉత్పత్తి నుండి వచ్చే ఇథనాల్‌ వ్యవసాయ వ్యర్థాలను ఇంధనంగా మార్చడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఈ ఇంధనాన్ని గ్యాసోలిన్‌ లేదా డీజిల్‌తో నడిచే ఆటోమొబైల్స్‌, ట్రక్కులు, ఇతర వాహనాల్లో వినియోగిస్తారు. భారతదేశం 2021-22లో 212.2 మిలియన్‌ టన్నుల ముడిచమురును దిగుమతి చేసుకోవడానికి దాదాపు 119.2 బిలియన్లను వెచ్చించి, ప్రపంచంలోనే మూడవ అతిపెద్ద ముడిచమురు దిగుమతిదారుగా ఉంది. కానీ ముడిచమురుపై ఆధారపడటం అనేది ఆర్థిక, పర్యావరణం రెండిరటికీ ఖర్చుతో కూడుకున్నది. దీర్ఘకాలంగా ఇథనాల్‌ ఆచరణీయమైన జీవ ఇంధనంగా నెలకొంది. ఇథనాల్‌ ఇప్పటికే ముడి చమురు ఆధారిత ఇంధనాలైన డీజిల్‌, పెట్రోల్‌ వంటి వాటిల్లో ఇథనాల్‌ మిశ్రమంగా ఉంది. ప్రస్తుతం, పెట్రోల్‌ ఆధారిత ఉత్పత్తుల కోసం ఈ ఇథనాల్‌ మిశ్రమం 10శాతం వరకు ఉంటుంది. 2025 నాటికి ఇథనాల్‌ మిశ్రమాన్ని పెట్రోల్‌ ఆధారిత ఉత్పత్తులకు 20శాతం, డీజిల్‌ ఆధారిత ఇంధనాలకు 5శాతం పెంచాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ లక్ష్యం సాధిస్తే మెరుగైన ఇథనాల్‌ మిశ్రమం ప్రతి సంవత్సరం 30,000కోట్ల రూపాయల విలువైన విదేశీ మారకద్రవ్యాన్ని ఆదా చేస్తుందని అంచనా. గాలి నాణ్యత ఇంధన భద్రతను మెరుగుపరుస్తుందని, కాలుష్యాన్ని తగ్గిస్తుందని, ఇది రైతు ఆదాయానికి గణనీయమైన ప్రోత్సాహాన్ని అందించి వ్యర్థ వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను తగ్గిస్తుందని ప్రభుత్వం భావించినా వాస్తవానికి కథ భిన్నంగా ఉంది. ఇథనాల్‌ ఉత్పత్తిని పెంచేందుకు కేంద్రం ఆహార వ్యర్థాలు, పంట అవశేషాలను ఉపయోగించాలి. 2025 నాటికి ఇంధనంలో 20శాతం ఇథనాల్‌ను కలపాలనే ప్రతిష్టాత్మక లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించిన కేంద్రం ముఖ్యంగా ఆహారధాన్యాల వినియోగానికి యత్నిస్తున్నది. డిసెంబర్‌ 2022 జూన్‌ 2023 మధ్య ఇథనాల్‌ తయారీదారులకు 13 లక్షల టన్నుల బియ్యాన్ని సరఫరా చేయడంతో ఆ నిల్వలను కాపాడుకోవడానికి ఫుడ్‌ కార్పొరేషన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా (ఎఫ్‌సీఐ) జూలై నుండి తాజా సరఫరాలను నిలిపివేసింది. 135లక్షల టన్నుల బఫర్‌ నిల్వల ప్రమాణానికి వ్యతిరేకంగా 2023 ఆగస్టులో ఎఫ్‌సీఐ వద్ద 243 లక్షల టన్నుల బియ్యం నిల్వలు ఉన్నప్పటికీ, ఆహార భద్రతా పథకాల కింద బియ్యం వార్షిక పంపిణీ ఇప్పుడు 350 లక్షల టన్నులుగా ఉంది. ఖరీఫ్‌ పంట సాధారణంగా ఇన్వెంటరీలను పెంచుతుంది. ఈ సంవత్సరం, నైరుతి రుతుపవనాలు అస్థిరంగా ఉండటంవల్ల వరి ఉత్పత్తిపై సందేహాలు, దాని బఫర్‌లను తిరిగి నింపే ఎఫ్‌సీఐ సామర్థ్యంపై సందేహాలు ఉన్నాయి. ప్రజా పంపిణీ వ్యవస్థకు సరిపడా నిల్వలు ఉంచుకోవాల్సిన అవసరాన్ని పేర్కొంటూ ఈ జూన్‌లో ఎఫ్‌సిఐ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు బియ్యం అమ్మకాలను నిలిపివేసినందున, ఇథనాల్‌ సరఫరాను కూడా నిలిపివేయడం న్యాయంగా కనిపిస్తోంది. ఇథనాల్‌ డిస్టిలరీలకు మొక్కజొన్నను ఉపయోగించవచ్చా అని కేంద్రం ఆలోచిస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది. కానీ నిజంగా కావలసింది ధాన్యం-ఆధారిత ఇథనాల్‌ బ్లెండిరగ్‌ ప్రోగ్రామ్‌పై పూర్తిగా పునరాలోచించడం. 2021లో నీతి ఆయోగ్‌ నిపుణుల కమిటీ నివేదికలో ధాన్యం-ఆధారిత ఇథనాల్‌ మిశ్రమం ఆలోచనను నిర్దేశించారు. 20శాతం పెట్రోలు కలపడం లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడానికి, భారతదేశానికి 1,016 కోట్ల లీటర్ల ఇథనాల్‌ అవసరమవుతుందని లెక్కించింది. చక్కెర పరిశ్రమ సంవత్సరానికి 684 కోట్ల లీటర్లు మాత్రమే ఉత్పత్తి చేయగలదు. దెబ్బతిన్న ఆహారధాన్యాలు, పంట అవశేషాలు, మొక్కజొన్న, ఎఫ్‌సిఐతో మిగులు బియ్యం వంటి ప్రత్యామ్నాయాలను ఉపయోగించి, అన్నింటికీ 165 లక్షల టన్నుల ధాన్యాలు అవసరమని సూచించారు. దెబ్బతిన్న ధాన్యం లభ్యత కేవలం 40 లక్షల టన్నులకు చేరుకోవడంతో, ఎఫ్‌సిఐ వద్ద ఉన్న ‘మిగులు’ బియ్యం నిల్వల మళ్లింపుపై అంచనా ఎక్కువగా ఉంది. కానీ ఎఫ్‌సీఐ సంవత్సరానికి 309 లక్షల టన్నుల మిగులు బియ్యం స్టాక్‌ను తీసుకువెళుతుందనే ఊహ, వర్షాకాలం కొనుగోళ్లను తగ్గించడం లేదా సంక్షేమ పథకాలకు అధిక సరఫరాలు వంటి ఆకస్మిక పరిస్థితులలో ఏంచేయాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించాలి. ఇథనాల్‌కు మిగులు బియ్యం మార్గం ప్రైవేట్‌ డిస్టిలరీలకు డబుల్‌-సైడెడ్‌ స్టేట్‌ సబ్సిడీ ద్వారా కూడా ఆసరాగా ఉంది. ఈ కార్యక్రమానికి మద్దతుగా, ఎఫ్‌సిఐ ఇథనాల్‌ తయారీదారులకు కిలో రూ.20కి తగ్గింపు ధరకు బియ్యాన్ని సరఫరా చేస్తుంది, దాని బహిరంగ మార్కెట్‌ విక్రయధర (రూ.30/కిలో) బియ్యంసేకరణ, నిల్వధర (రూ.39/ కిలో) రెండిరటికీ నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది.) జనాభా స్థాయిలో పోషకాహారలోపం పేదరికం కారణంగా, ఇథనాల్‌ మిళితం లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా ఇటువంటి విధాన వైకల్యాలకు నైతిక లేదా ఆర్థిక సమర్థనను కనుగొనడం కష్టం. మొక్కజొన్న లేదా మరేదైనా ఆహారపంటకు పివోటింగ్‌ కాకుండా, ఇథనాల్‌ఉత్పత్తికి ఆహారవ్యర్థాలు, పంట అవశేషాలను ఉపయోగించే 2జి మార్గాన్ని పెంచడానికి కేంద్రం చూడాలి. అటువంటి మూలాధారాల నుండి ఫీడ్‌స్టాక్‌ పరిమితంగా ఉన్నట్లయితే, బ్లెండిరగ్‌ లక్ష్యాలను తగ్గించాలి. అస్థిరమైన వాతావరణ పరిస్థితుల నేపధ్యంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న దేశాలు తమ ఆహార సామాగ్రిని కాపాడుకోవడానికి భారతదేశం సహా ఆకుపచ్చ ఇంధనంకంటే ఆహారభద్రతకు ప్రాధాన్యతనివ్వాలి.
డా. యం.సురేష్‌ బాబు, ప్రజాసైన్స్‌ వేదిక అధ్యక్షులు
