సంగిరెడ్డి హనుమంతరెడ్డి
‘‘నిన్న ఇక్కడికొక దయ్యం వచ్చింది. ఇంకా ఆ కంపు ఉంది. అమెరికా అధ్యక్షుడు జార్జ్‌ బుష్‌ ప్రపంచం తన సొంతమైనట్లు, పనిచేయని ఔషధా లైన ప్రపంచ ప్రజలపై తన ఆధిపత్యం, దోపిడి దౌర్జన్యాల కొనసాగింపు గురించి ప్రస్తావించాడు.’’ ఐక్యరాజ్య సమితి సర్వసభ్య సభలో 2006, సెప్టెంబర్‌ 20న నాటి వెనెజుల అధ్యక్షుడు హుగో చావేజ్‌ ఉపన్యాస ప్రారంభ వాక్యాలివి.
తన సామ్రాజ్యవాదాన్ని మన్నించని దేశాలపై అమెరికా తొలుత యుద్ధాలు చేసింది. తర్వాత అక్కడి అసమ్మతి వర్గాన్ని ఎగదోసి, గద్దెనెక్కించి, పాలనా చక్రాలు తిప్పింది. ఇప్పుడు ఆర్థిక యుద్ధాలు చేస్తోంది. కొత్త సరళీకరణ విధానాలు, ఆర్థిక ఆంక్షలు వాటిలో కొన్ని. వీటితో సర్వరంగ దోపిడి, దౌర్జన్యా లకు ఒడిగడుతోంది. వీటి లక్ష్యం ఆ దేశాల సహజ, మానవ వనరుల దోపిడీయే. అమెరికా యుద్ధ నీతి విచిత్రం. తన ఓడలను జర్మని ముంచినపుడు 02.04. 1917 తర్వాత అమెరికా మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో పాల్గొంది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జర్మని సోవియట్‌ యూనియన్‌పై దండెత్తింది. సోవియట్‌ నాశనాన్ని కోరుకున్న అమెరికా, పాశ్చాత్య దేశాలు తమాషా చూశాయి. 07.12.1941న తన సైనిక స్థావరం పీర్ల్‌ హార్బర్‌పై జపాన్‌ మెరుపు దాడి తర్వాతే అమెరికా యుద్ధంలో పాల్గొంది. తన ఆయుధ వ్యాపారం కోసం మన కశ్మీర్‌ పరిష్కారాన్ని మూడు సార్లు అడ్డుకుంది.
అమెరికా ప్రత్యక్ష, పరోక్ష యుద్ధాలు చేసిన కొన్ని దేశాలు : మెక్సికో, క్యూబా, వెనెజుల, నికరాగువ, డొమినికన్‌ రిపబ్లిక్‌, మంగోలియా, రష్యా, ఇరాన్‌, కొరియా, వియత్నాం, కాంబోడియా, లావోస్‌, లెబనాన్‌, గ్రె నడ, లిబియా, పర్షి యన్‌ గల్ఫ్‌, పనామా, ఇరాక్‌, కువైట్‌, సౌది అరేబియా, ఇజ్రాయిల్‌, సొమా లియా, బోస్నియా, సెర్బియా, అఫ్ఘానిస్తాన్‌, కెన్యా, ఉగాండా, సిరియా, గ్రీక్‌, ఫిలిప్పైన్స్‌, ఫ్లోరిడా, హైతి, థాయిలాండ్‌. మొత్తం 96 యుద్ధాలు చేసింది. చైనాతో గతంలో నల్లమందు యుద్ధం చేసింది. నేడు ఆర్థిక యుద్ధం చేస్తోంది. అమెరికా చేసిన సామ్రాజ్యవాద యుద్ధాలు ఆయా దేశాలకు ఊహించని విపత్తు లను, నష్టాలను కలిగించాయి. కెనడాలోని స్వతంత్ర పరిశోధనా మాధ్యమ సంస్థ, ప్రపంచీకరణపై పరిశోధన కేంద్రం, ‘‘రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత అమెరికా 37 దేశాల్లో 2 కోట్లకు పైగా ప్రజలను చంపింది.’’ అన్న శీర్షికతో 2017లో ఒక వ్యాసం ప్రచురించింది. యుగొస్లేవియా, ఇరాక్‌ యుద్ధాలలో అమెరికా యురేనియం బాంబులను ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉపయోగించింది. ఇది స్థానిక ప్రజల ఆరోగ్యానికి చాలా హాని కలిగించింది.
ఆధునిక కాలంలో, ఆర్థిక ప్రపంచీకరణ పెట్టుబడిదారీ ఉత్పత్తి విధాన ప్రపంచీకరణగా మారింది. మూలధనం పోగుపడటం అటువంటి ఉత్పత్తి అభివృద్ధికి పెద్ద చోదక శక్తి. లాభాలు తగ్గుతున్న దశలో, మూలధన సంచితానికి యుద్ధం అంతిమ సాధనంగా మారుతుంది. యుద్ధానికి అదే ప్రధాన కారణం. యుద్ధాలు ఆర్థిక వ్యవస్థ విస్తరణకు మార్గం సుగమం చేస్తాయి. మార్కెట్‌ యుద్ధాన్ని నిర్ణయిస్తుంది. యుద్ధ రంగాలు మార్కెట్లను సృష్టిస్తాయి. పెట్టుబడిదారీ ఉత్పత్తి విధానంలో యుద్ధం, ఆర్థిక శాస్త్రాల మధ్య తార్కిక సంబంధమిది. యుద్ధం దేశీయంగా గిరాకీని ప్రేరేపిస్తుంది. తద్వారా ఆర్థికాభివృద్ధి వేగవంత మౌతుంది. బాహ్యంగా, యుద్ధాలు పెట్టుబడిదారీ విస్తరణ పరిమితిని తొలగి స్తాయి. మూలధన ప్రపంచవ్యాప్త విస్తరణకు, పెట్టుబడి పోగుపడడానికి సహాయ పడతాయి. పెట్టుబడిదారీ కంపెనీలు కొత్త మార్కెట్లలో ప్రవేశించటానికి, విస్త రించడానికి గట్టిగా ప్రయత్నిస్తాయి. పాశ్చాత్య శక్తులు లాభాలను కోరుకునే మూలధన సహజ స్వభావంతో స్ఫూర్తి పొందుతాయి. యుద్ధాలను ప్రేరేపిస్తాయి.
అమెరికా ఎందుకు అంతగా యుద్ధాలకు అలవాటు పడిరది? అది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద పెట్టుబడిదారీ దేశం. దాని విదేశీ విధానాలకు మూలధన సంచితం పెద్ద చోదక శక్తి. హింసావాదంతో వాణిజ్య అవకాశాలను విస్తరించడం దాని అవ్యక్త విధానంగా మారింది. అమెరికా పాశ్చాత్యేతర నాగరికతల కంటే తనది ఉన్నతమైనదిగా భావిస్తుంది. అందువల్ల శ్వేతజాతేతరులు అధిక సంఖ్యలో గల దేశాలపై యుద్ధాలు చేసినప్పుడు అపరాధ భావనకు లోనుకాదు. అమెరికాలో వివిధ వర్గాల మధ్య వైరుధ్యాలు తీవ్రంగా మారుతున్నాయి. ప్రాథమికంగా ఉత్పాదక సంబంధాలను మార్చడం ద్వారా వీటిని తగ్గించలేము. దేశీయ సమస్య లను విదేశాలకు బదిలీ చేయడానికి విదేశాలపై యుద్ధాలు ముఖ్య మార్గంగా పరిణమిస్తాయి. అమెరికా చరిత్ర, దాని యుద్ధచరిత్ర ఒకటే. 1776లో స్థాపన నుండి అది 220 ఏళ్లకు పైగా యుద్ధాల్లో మునిగిందని అనేక నివేదికలు తెలుపు తున్నాయి. ‘‘అమెరికా 1948-91 మధ్య 43 ఏళ్లలో 46 సైనిక జోక్యాలు చేసు కుంది. 1992-2017 మధ్య 25 ఏళ్లలోనే ఆ సంఖ్య 4 రెట్లు 188కి పెరిగింది’’ అని 2017లో నేషనల్‌ ఇంటరెస్ట్‌ సంస్థ నివేదించింది. ‘‘అమెరికన్లు యుద్ధంతో విసిగి పోయారు. అంటే వారు శాంతివాదులని కాదు’’ అని 2014లో అమెరికా దినపత్రిక వాషింగ్టన్‌ పోస్ట్‌ తెలిపింది. అమెరికాలో అధ్యక్షుడు నామమాత్రమే. నిర్ణయాలు కార్పొరేట్లవే.
పెట్టుబడి విస్తరణ, వారసత్వ అంతర్జాతీయ వ్యవస్థ కొనసాగింపు అమెరికా యుద్ధాలకు అసలు కారణం. అయితే అవి ప్రజాస్వామ్యం, స్వేచ్ఛ, మానవ హక్కుల రక్షణ పేరిట జరిగాయి. 20వ శతాబ్దమంతా, 21వ శతాబ్దంలో నేటి వరకు తన ప్రయోజనాలను నిరాకరించిన ప్రభుత్వాలను పడగొట్టడానికి అమె రికా తన సైనిక శక్తిని, నిఘా విభాగాలను ఉపయోగించింది. అమెరికా యుద్ధ భూములు ఇతర శ్వేతేతర దేశాలలోనే ఉంటాయి. అందువలన అమెరికన్లకు తమ యుద్ధ క్రూరత్వం గురించిన అపరాధ భావన ఉండదు. కానీ యుద్ధాలు తెచ్చిన లాభాలను మాత్రం ఆనందంగా అనుభవించారు.
2001 సెప్టెంబర్‌ 11న అమెరికా ప్రపంచ వాణిజ్య కేంద్రంపై దాడుల తరవాత, అమెరికా తీవ్రవాదంపై యుద్ధం పేరుతో మధ్యప్రాచ్యంలో అఫ్గానిస్తాన్‌, ఇరాక్‌లలో యుద్ధాలు చేసింది. అవి ఉగ్రవాదాన్ని ఎదుర్కోడమే లక్ష్యంగా కనిపించాయి. వాటి నిజమైన ఉద్దేశం ఈ ప్రాంతంలో అమెరికా వ్యతిరేక పాలన లను తుడిచిపెట్టడమే. దురాశల పాశ్చాత్య బహుళజాతి సంస్థలను పోషించే ఈ ‘‘స్వేచ్ఛ’’ 1970ల్లో చిలీకి, 1990ల్లో రష్యాకు పరిచయమైంది. మరీ ముఖ్యంగా ఉగ్రవాదంపై జరిగిన యుద్ధాలు వనరులను కొల్లగొట్టడానికి చేసిన ఆర్థిక యుద్ధాలే. ఉదాహరణకు ఆఫ్గానిస్తాన్‌లో అమెరికా దాదాపు 75 లక్షల కోట్ల రూపాయల ఖనిజ నిక్షేపాలను కనుగొన్నట్లు నివేదికలు చెపుతున్నాయి. ఇరాక్‌ మీద అమెరికా దాడి కూడా చమురు నిల్వల దోపిడి కోసమే. పూర్వ రక్షణ కార్య దర్శి చక్‌ హగెల్‌తో సహా అనేక మంది అమెరికా అధికారులు దీనిని అంగీక రించారు. ‘‘మేము చమురు కోసం పోరాటం చేయడం లేదని ప్రజలు అంటు న్నారు. వాస్తవానికి మేము యుద్ధాలు చేసిందే చమురు కోసం.’’ అని 2007లో చక్‌ హగెల్‌ వ్యాఖ్యానించారు. యుద్ధాలతో అమెరికాకు పెద్దగా ప్రయోజనం లేదు. యుద్ధం ద్వారా మూలధన విస్తరణ ప్రమాదకరమైంది. ఖరీదైంది. వాణిజ్య యుద్ధాలను చౌకగా గెలవాలి. యుద్ధం తీవ్రంగా మారితే, దాని ద్వారా ఆశించిన ఆర్థిక లాభాలు భారీ ఖర్చుతో కూడినవిగా తయారవుతాయి.
తీవ్రవాదంపై అమెరికా యుద్ధాలు చాలా చెడ్డ ప్రమాణాలు. యుద్ధాల ద్వారా అమెరికా మొదట భౌగోళిక, రాజకీయ, ఆర్థిక లాభాలను పొందాలనుకుంది. కాని చివరకు యుద్ధాల చిక్కుముళ్ళలో ఇరుక్కుంది. ఇది అమెరికా జాతీయ శక్తిని అతిగా వాడిన దుష్టపన్నాగం. ఆఫ్గానిస్తాన్‌లో అమెరికా చొరబాటు, మధ్యంతర నిష్క్రమణలు ఎగతాళిగా మారాయి. అమెరికా ఆధిపత్యంపై ఆసక్తితో దాన్ని గుడ్డిగా ఆదర్శంగా అనుసరించే యుద్ధోన్మాదులందరికి ఈ సంఘటనలు గట్టి హెచ్చరిక.
వ్యాస రచయిత ప్రోగ్రెసివ్‌ ఫోరం జాతీయ కార్యదర్శి,
9490204545
