డాక్టర్‌ సోమ మర్ల

మన మార్కెట్లను విదేశీపండ్లు ముంచెత్తడంతో పంజాబ్‌ తదితర రాష్ట్రాల్లో సన్నకారు రైతులు పండిరచే పండ్లకు సరైన ధర ఉండటంలేదు. ఫలితంగా నష్టపోతున్నారు. కాలిఫోర్నియా, న్యూజిలాండ్‌ తదితర దేశాల నుంచి రకరకాల పండ్లు హైదరాబాద్‌, గడ్డి అన్నారం మార్కెట్ల నిండా పండ్లు ఉంటున్నాయి. ముఖ్యంగా నారింజ, కమల, ఆపిల్‌ పండ్లు విపరీతంగా వస్తున్నాయి. అయితే కిలో నారింజపండ్ల ధర కేవలం రూ.40లు పలుకుతోంది. ఉత్పత్తిధరలో కేవలం సగమే లభిస్తోంది. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులకు కనీస చట్టబద్ధ ధర లేకపోవడంవల్ల రైతులు తీవ్ర కష్టాలు పడుతున్నారు. ప్రజా పంపిణీ వ్యవస్థ ద్వారా చౌకగా రేషన్‌ పంపిణీ చేసేందుకు ప్రపంచ వాణిజ్యసంస్థ (డబ్ల్యుటీఓ) పెద్ద అడ్డంకిగా ఉంది. దాదాపు మూడు దశాబ్దాల క్రితం భారతదేశం కూడా దబ్ల్యుటీఓలో చేరింది. ఫలితంగా మనరైతులు తీవ్ర దురవస్థలో ఉన్నారు. 2019 సంవత్సరంలోనే 10వేల మంది రైతులు ఆత్మహత్యలు తదితర మార్గాలద్వారా మరణించారు. (2020 డౌన్‌ టు ఎర్త్‌ నుంచి) ఈ నేపధ్యంలో డబ్ల్యుటీఓ నుంచి భారతదేశం వైదొలగాలని రైతులు డిమాండ్‌ చేస్తున్నారు.
భారతదేశం డబ్ల్యుటీలో చేరేటప్పుడు రైతులకు గొప్పగొప్ప వాగ్దానాలు చేశారు. ప్రపంచ మార్కెట్లకు మన రైతులు పండిరచే ఉత్పత్తులు అపారంగా ఎగుమతి అవుతాయని, అదనపు ఆదాయం లభిస్తుందని వాగ్దానం చేశారు. అయితే, ఆనాడు చేసిన వాగ్దానాలకు భిన్నంగా మనకు ఏ ప్రయోజనం కలగలేదు. అభివృద్ధిచెందిన, చెందుతున్న దేశాల మధ్య స్వేచ్ఛా మార్కెట్‌లు ఏమాత్రం ఏర్పడలేదు. గడచిన మూడు దశాబ్దాల్లో సంపన్నమైన పాశ్చాత్యదేశాలకు చెందిన బహుళజాతి కార్పొరేషన్‌లు అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల రైతులు నష్టపోయారు. అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు ప్రయోజనం పొందాయి. అభివృద్ధిచెందిన దేశాల మార్కెట్లను వర్థమాన దేశాల ఉత్పత్తులకు అనుమతించాలని సుంకాలను ఎత్తివేయాలని, సబ్సిడీలను ఇవ్వాలని, విజ్ఞప్తి చేసినప్పటికీ ఉపయోగంలేకుండా పోయింది. అంతేకాకుండా, అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల ధరలను పశ్చిమ దేశాల మార్కెట్లలో తగ్గించి వేస్తున్నారు. ‘‘వాణిజ్య సౌకర్యం’’ కింద సంపన్నదేశాల వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు భారీ సబ్సిడీల మూలంగా స్థానిక ఉత్పత్తుల ధర తగ్గిపోయి వ్యవసాయదారులు దివాళా తీస్తున్నారు. లక్షలాదిమంది రైతులు ఆత్మహత్య చేసుకుంటున్నారు. న్యూజిలాండ్‌ నుంచి యాపిల్స్‌, అమెరికా నుంచి కమలాలు విపరీతంగా మార్కెట్లకు వస్తున్నాయి. వినిమయదారులు అధిక ధరలను పెట్టి కొనవలసి వస్తున్నది. ఇదే సమయంలో మన రైతులకు గిట్టుబాటు ధరలు లభించడంలేదు. డబ్ల్యుటీఓ షరతులను అంగీకరించడం వల్ల మన రైతులు నష్టపోతున్నారు. పశ్చిమ దేశాల స్టాకు భవిష్యత్తు మార్కెట్‌ బ్రోకర్లు ధాన్యం టోకు డీలర్లు, తదితరులు కలిసి మనరైతులను కష్టాలపాలు చేస్తున్నారు. డబ్ల్యుటీఓలో పరిమాణాత్మక పరిమితుల యంత్రాంగం అత్యధిక దేశాలలో భారత వాణిజ్య వివాదాల పరిష్కారంలో విఫలమవుతున్నారు. కనీస మద్దతుధరల రూపంలో సబ్సిడీలను రద్దు చేయాలని, అభివృద్ధిచెందిన దేశాలు కోరుతున్నాయి. ఇప్పటికే అమెజాన్‌, వాల్‌మార్ట్‌ బహుళజాతి కంపెనీలు ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా స్థానిక ఆహారమార్కెట్‌లలో ప్రవేశించాయి. దీనివల్ల రైతుల,చిన్న, సన్నకారుల చిల్లర వ్యాపారులను నష్టపరుస్తున్నాయి. ఈ నేపధ్యంలోనే పంటలకు చట్టబద్దమైన కనీసమద్దతుధరను కల్పించాలని మనరైతులు తీవ్రమైన పోరాటాన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. మార్కెట్లలో వాణిజ్య వస్తువుగా ఆహారధాన్యాలను డబ్ల్యుటీఓ చూస్తున్నది. అదే సమయంలో ప్రపంచంలో అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో ఆకలిగొన్న కోట్లాదిమంది పేదలకు ఆహారాన్ని అందించే బాధ్యతను విస్మరిస్తున్నది. సూడాన్‌ , జార్ఖండ్‌లో సన్నకారు రైతులకు సబ్సిడీ ఇవ్వడాన్ని డబ్ల్యుటీఓ కేవలం వాణిజ్యదృష్టితో మాత్రమే చూస్తున్నది. డబ్ల్యుటీఓ వ్యవసాయ రంగంపై చర్చలు, సబ్సిడీలపై వక్రీకరణ అంశాల చుట్టూ వ్యవహారం నడుస్తోంది. అభివృద్ధిచెందిన పశ్చిమదేశాల వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల ధరలతో పోలిస్తే అభివృద్ధిచెందుతున్న దక్షిణదేశాల ఉత్పత్తులు చౌకగా ఉంటున్నాయి. 1986`2022 మధ్య కాలంలో ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తి ధర ఆరు రెట్లు పెరిగింది. అలాగే ఆహార ధాన్యాల ధరలు కూడా అంతే పెరిగాయి. దీనివల్ల కోట్లాది రైతుల పరిస్థితులు దారుణంగా తయారయ్యాయి. ఇదే సమయంలో అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల ఉత్పత్తులను ప్రపంచమార్కెట్‌లలో అతిచౌకగా గుమ్మరిస్తున్నాయని అభివృద్ధిచెందిన పశ్చిమ దేశాలు ఆరోపిస్తున్నాయి. ఈ ఆరోపణ పచ్చి అబద్దం. సూడాన్‌లో సన్నకారు రైతుతో పోల్చడం పూర్తిగా అభ్యంతరకరమైన విషయం. ప్రపంచమార్కెట్‌లో సూడాన్‌ పత్తి రైతు అమెరికా రైతుతో పోలిస్తే చాలా నష్టపోతున్నారు. 40 శాతం ప్రపంచ ఆహారధాన్యం పప్పులు, నూనెవిత్తనాల వ్యాపారాన్ని డబ్ల్యుటీఓ వాణిజ్యఆంక్షలు నియంత్రిస్తున్నాయి. ఎరువుల మార్కెట్లు, ఆహారధాన్యాల మార్కెట్ల విలువల గొలుసులను కార్పొరేట్‌ వ్యవస్థ నియంత్రిస్తున్నది. 140కోట్ల మంది ప్రజలతో భారతదేశంలో అతి పెద్ద మార్కెట్‌. మనదేశంలోని రిలయన్స్‌ అదానీ లాంటి అతి పెద్ద స్థానిక వాణిజ్యమార్కెట్లతో పశ్చిమదేశాల వ్యవసాయవాణిజ్య కంపెనీలు కుమ్మక్కై ఆహార ధాన్యాలకు కనీస ఉత్పత్తి ధరను, సబ్సిడీలను ప్రజాప్రభుత్వ పంపిణీ వ్యవస్థ, ఆహార స్వయంసమృద్ధిలాంటి వాటిని ధ్వంసం చేసేందుకు పూనుకున్నారు. భారత వ్యవసాయరంగం ప్రపంచ వ్యవసాయ మార్కెట్లతో మరింతగా మమేకమైతే చిన్న,సన్నకారురైతులు,కౌలురైతులు, భూములులేని రైతులు తీవ్రమైన ప్రమాదాన్ని ఎదుర్కోనున్నాయి.

\T ¿£<‘µµ n+³TH•sÁT.

¿£$ÔáÇ |¾#ÃÌÞø¢¿ì ‚~ #\T ¿£<‘. € |¾ºÌeÖýË¿£+ýË $VŸ²]+#û+<ŠTÅ£” eTTÞø—¢ ~Ðq bÍ<‘\T nÔá“ ¿£$ԐÇesÁD #áT³Ö¼ Ü]ÐÔû ¿£¹> €q+<‘“• <û+Ôà ¿=\TkÍï+. <û+Ôà Ôá]kÍï+. ‚¿£ ‡ ¿£$ԐǓ• €kÍÇ~+#á“ y] bÍ<‘\Å£” n+³TÅ£”q• Ôá&d¾q yî#áÌ“ eT{ì¼ ysÁT >·T]ï+#û <‘¿± y]“ yî+{²&ƒTÔáÖHû –+³T+~ ¿£<‘… ‡ ¿£$ÔáÇ <‘] Ôî\TdŸT¿Ãe&†“¿ì #ûd ç|ŸjáTԐ•\T e«sÁÆyûT ¿£<‘… m¿£Ø&à ÿ¿£#ó eTT>·TdŸTï+<Š“, n~ m¿£Ø&ƒ“ nHûÇw¾+#á&ƒ+ $H ¿£eÚ\T #ûd |Ÿ“ @eTT+³T+~ ¿£qT¿£. ‡ ço<óŠsY u²‹T Å£L&† n<û |Ÿ“ #ûdŸTïH•sÁT. ¿£eÚý²¢¹> bÍsÄÁÅ£”\T Å£L&† ç|Ÿ¥•kÍïsÁT. ™|Õ>± ço<óŠsY u²‹T nq•³T¢ eÖ <Š>·ZsÁ ‚+¿± #ý² ç|ŸXø•\T –H•jáT+{²sÁT. ºçÔáyûT$T³+fñ ‡ ¿£eÚ\T Å£L&† bÍsÄÁÅ£”\ <Š>·Z¹s ÔáeT ç|ŸjáÖD²“• çbÍsÁ+_ókÍïsÁT. € $wŸjáT+ Ôî\TdŸTÅ£”Hû ç|ŸjáTÔá•+ýËHû #ý² @Þø—¢, yû\ yîT®Þø—¢ ç|ŸjáÖDìkÍïsÁT. ný² ç|ŸjáÖDìdŸÖï bÍsÄÁÅ£”\ ç|ŸXø•\Å£” ‚ý² dŸeÖ<ó‘q+ #î‹TԐsÁT. mý² n+{²s… ‚~>à ço<óŠsY u²‹T nHû ¿£$ ‚ý² #î|¾Îq³T¢>±… »» cÍyŽTà >ÃHî dŸ+NýË eTT¿£Ø\T>± dŸsÁTÝÅ£”+{²&ƒT <ŠeÖdŸØdt m&†]ýË sÁÖMT yîÞø—ï+{²&ƒT ú{ì Å£”+&ƒqT yîÖdŸTïq• ÿ+fÉý² nH•qT ¿±<ŠT, ÿjáÖd¾dŸTàý² $TÐbþjáÖ&ƒT <‘VŸäsÁTï\ ýË¿£+ý˵µ ‡ ço<óŠsY u²uñ ¿±<ŠT… ‡ Ôî\T>·TýËHû ¿±<ŠT… ç|Ÿ|Ÿ+#á+ýË“ ¿£eÚ+<ŠsÁÖ… n“• uó²wŸ\ ¿£eÚ\T <‘VŸäsÁTï\ ýË¿£+ýË ÿjáÖd¾dŸTàý² $TÐbþԐsÁT ¿£<‘ y={ì¼ #ûÔáT\ÔÃ… |Ÿ<Š«+ B|Ÿ+ ¿£<‘… n+{²sÁT ço<óŠsY u²‹T. B|ŸyûT ¿±<Š+&ž u²‹Ö… <‘¯ ÔîqÖ• ÔîjáT“ BÇ|Ÿ+ Å£L&† |Ÿ<Š«yûT. n+<ŠT¹¿ n+<ŠsÁÖ ¿£$ԐÇ&ƒ$ýË ¿=Ôáï esü“¿ì |ŸÚ{ì¼q |¾\¢ ¿±\Teý²¢ ÔáýË <‘] yî[¢bþԐsÁ+{²&ƒT ‡ <‘] Ôá|¾Îq ço<óŠsY u²‹T nHû ¿£$ >±sÁT.
“C²“¿ì ‡ |Ÿ<Š«+ #á<Še¿£ eTT+<ŠT esÁÅ£L ço<óŠsY u²‹T HÅ£” eÖeT. z¹s n+³Ö n“ ç|eT>± |ŸsÁdŸÎsÁ+ |¾\T#áTÅ£”Hû+Ôá <Š>·Z]Ôáq+. ‚~>à »»‡ ¿£$ÔáÇ+ m+<ŠT¿£+fñµµ |Ÿ<Š«+ #á~$q ÔásÇÔû… H\T>·T sÃE\ ç¿ìÔáyûT »»>·T+&î ™|+&†sÁ+µµ nÔá“ ¿±¿ì Ô=&ƒ>±\“|¾+º+~. ‚¿£ @¿£e#áq ç|ŸjîÖ>·+ ‡ ¿£$ eTT+<ŠT #î\¢<Š“|¾+º+~. ‡ ço<óŠsYu²‹T nHû ¿£$ý² m~ÐÔû… m<Š>·>·ÐÔûHû @¿£e#áq |¾\T|ŸÚ. n+Ôá esÁÅ£L ‡ ¿£$ ço<óŠsYu²‹T bÍ<‘\ <Š>·ZsÁ Å£LsÃÌe&ƒyûT. XøsÁDTC¤ºÌ…
‚ý²+{ì<û eTsà dŸ+<ŠsÁÒÛ+… eTsà |Ÿ<Š«+… eTV¾²Þ²~HÃÔáàe+ ¿£<‘…. –<ŠjáÖHû• Ôî]ºq y{²à|týË eTsà |Ÿ<Š« |ŸÚwŸÎ+ ¿£“|¾+º+~. ‹VŸQXæ ‚B neTTç~ÔáyûT. nsTTH eTqdŸTýË eTTç<Š |Ÿ&†* Ôá|ŸÎ ¿±ÐԐ\™|Õ e#ûÌ<Š+Ԑ ¿£$ÔáÇyîTý² neÚÔáT+~. bþú, kÍeÖ›¿£ eÖ<óŠ«eÖýË¢ n+{²s… eTjáTdŸuó„ýË <ŠTsë<óŠqT&ƒT Âs+&à kÍ] #áÖd¾q dŸuó„ eT<óŠ«eTTq ¿=\qTý² »»‚~jáTTqÖ… n{ì¼~jûTµµ nqT¿Ãe&ƒ+ Ôá|ŸÎ eT¹s+ #ûjáTýñ“ uñ\Ôáq+. dŸ¹s, ‡ eTV¾²Þ²~HÃÔáàe+ –<ŠjáÖHû• ¿£“|¾+º… esÁTdŸ>± H\T>·T kÍsÁT¢ #á~$ »»‹ýñ –+<ŠeÖˆ »» n“ dŸÎ+~+ºq |Ÿ<Š«+ &†¿£¼sY ¿±Þø¢Å£L] XèÕ\È >±sÁT sd¾q eT>·Ty… eT>·Ty…!
»»qTyîÇ¿£Ø&ƒTH• Ôî*d¾ bþԐeÚ
Å£”sÁe¿£ €Ðq ¿£ú•{ì #áT¿£Ø

î¿ìØ* ™|Õ ú&ƒýË <‘#ûkÍïeÚ

HîeTˆ~>± $¿£d¾+#û yîTT>·Z\ |Ÿ¿£Øq
ú bÍ<ŠeTTç<Š\T yîܹ¿ y]¹¿ <=sÁTÅ£”ԐsTTµµ ‚ý² çbÍsÁ+uó„yîT®+~ |Ÿ<Š«+. m+Ôá #á¿£Ø>± –+<à n“|¾+º+~ ‡ H\T>·T ýÉÕqT¢ #á~y¿£. çdÓï\T m|ŸÚÎ&ƒT Å£”sÁe¿£ €Ðq ¿£ú•{ì #áT¿£Øýñ. ¿=+>·TqT HÃ{ì¿ì n&ƒ¦+ ™|³T¼Å£”HÃ, #áTú•“ HÃ{Ë¢ Å£”Å£”ØÅ£”+³THà ¿£“|¾kÍïsÁT eTV¾²Þø\T. ¿£ú•Þø¢qT Å£L&† dÇ#áÌÛ>± e<Š\ýñ“ nuó²>·« çdÓïýË¿£+. y]“ yîÔ῱+fñ kÍ<óŠ«+ ¿±<ŠT. $¿£d¾+#û yîTT¿£Ø\ |Ÿ¿£Øq ysÁT q&º yî[¢q bÍ<ŠeTTç<Š\T+{²sTT. y{ì“ |ŸÚsÁTwŸ dŸeÖÈyûT ¿±<ŠT… € eTV¾²Þ² dŸeÖÈ+ Å£L&† >·T]ï+#áýñ<ŠT. ç|Ÿr @{² e#ûÌ eÖ]Ì 8 e Ôû~ ‚+<ŠTÅ£” $TqVŸäsTT+|ŸÚ. ‡ sÃC¤¿£Øfñ y]¿ì $TÐq €+‹q. neÚqT, ysÁ+Ԑ ¿£esTTçÜ XèÕ\È>±sÁq•³T¢ »»$ÈjáT+ ¿ÃdŸ+ m¿±Øàq yîTfÉ¢HÕ ýÉ¿£Ø™|³¼&ƒ+ eÖHûd¾ ý²bͳýÉÕ |ŸsÁe¥kÍïsÁTµµ dŸ]>±Z ‡ |Ÿ<Š«+ #á<ŠTeÚÔáTq•|ŸÚÎ&û z #qýÙýË eTýÉ¢ r>· e+{ìB eT>·Te J$Ôá+ nHû bͳ edŸÖï+³Ö+~. ‚B ¿±¿£Ô°jáTyûT. eTV¾²Þø\ ¿£$ÔáÇeTÖ, J$ÔáeTÖ Âs+&ƒÖ ¿±¿£Ô°jáT+ ¿±e&ƒyûT $cÍ<Š+ ¿£<‘… ‡ |Ÿ<‘«“• XèÕ\È>±sÁT ‚ý² eTTÐ+#sÁT… »»¿ì+<Š |Ÿ&†¦ ™|Õ¿ì ýñ#û ‹+ܵ n+fñ €Xø\T HîsÁyûsÁ¿£bþsTTH n+<Š+>± qyûÇ, ú yîÖeTT Èã|¾ï¿ì syµµ ‡ ºe] ýÉÕqT¢ #\eP eTV¾²Þø\ J$Ԑ\ >·T]+º #î|ŸÎ&†“¿ì.
ço<óŠsY u²‹T >±sÁT nq•³T¢… XèÕ\È >±sÁT #î|¾Îq³T¢…
¿£$ÔáÇ+ m+<ŠT¿£+fñ…. ‚~>à ‚+<ŠT¹¿… neÚqT ‚+<ŠT¹¿…

dÓ“jáTsY ÈsÁ•*dŸT¼
™dýÙ: 99120 19929